Illustrator A.O. Kooyman

Er zijn twee series kaarten bekend van de illustrator A.O. Kooyman, één met indianen en één met autoraces. Hij signeert zijn werk met a o kooyman of a.o. kooyman. Het kenmerkende van zijn signatuur zijn de o’s, die uit twee “haakjes” bestaan. Het is het signatuur van Albert Okko Kooyman. Albert Okko Kooijman is geboren te Goes, op 26 november 1934 (ca.) en is overleden in 1999 [1]. Hij is de zoon van Okko Hendrik Kooijman en Dorothea Elisabeth de Coninck. Behalve kaarten zijn er ook boeken met zijn illustraties verschenen.
 
Indianen
De serie met indianen is uitgegeven door Vita Nova. Het logo met het blaadje staat onder de deelstreep. Tussen de deelstreep staat PRINTED IN HOLLAND. In het postzegelvak staat het nummer van de kaart. Links boven staat de titel in Nederlands, Duits, Engels en Frans. Er zijn negen kaarten uit deze serie bekend. Het oudst bekende poststempel is uit 1964.
 

• 7. Indianen achtervolgen scout
• 8. Indianen overvallen goudzoeker
• Indiaan op buffeljacht
• Indianen overvallen landverhuizers
• Indianen op bisonjacht
• Indianen overvallen de postkoets
• Indianen overvallen de trein
• Indianen onderhandelen met de Noordelijke troepen
• Indianen bespreken plan de campagne [2]
  

Autoraces
Op de serie kaarten met autoraces is geen uitgever vermeld, maar er zijn twee kenmerken die gelijk zijn aan de serie kaarten met indianen: de titel staat in vier talen op de adreszijde en op de deelstreep staat Printed in Holland. In het postzegelvak staat het nummer van de serie met een volgnummer. Bijvoorbeeld 5050 -1. De titel staat in het Nederlands, Engels, Duits en Frans links boven op de adreszijde. Er zijn vijf kaarten uit deze serie bekend. Opvallend is dat op drie van de vijf kaarten races uit 1963 zijn afgebeeld.

• 5050 – 1. Jim Clark in Lotus-Ford wint de 1963 race op de Milwaukee-oval.
• 5050 – 2. De 24 uur race van Le Mans 1963, gewonnen door Scarfiotti Bandini (Italië) met een Ferrari 250 P (no. 21).
• 5050 – 3. De winnaars van de 33e Rally Spa-Sofia-Luik, de Duitsers Böhringer en Kaiser razen door de Dolomieten (1963), met een Mercedes 230 SL.
• 5050 – 4. Rally Parijs-Bordeaux-Parijs (1895).  Emile Kassor brengt zijn Panhard-Levassor als eerste over de eindstreep. 
• 5050 – 5. Indianapolis (1915), de Amerikaan Ralph de Palma vestigt een nieuw record op de 500 mijl-race, met een Mercedes. Hij behield dit tot 1922.

Boeken
In 1967 bracht de uitgever Mulder & Zoon N.V. uit Amsterdam boeken uit van de illustator A.O. Kooyman. Bekend zijn: “Mijn boek over treinen en vliegtuigen” en “Mijn boek over zeil- en zeeschepen”. De boeken zijn ook voor de Amerikaanse markt verschenen, uitgegeven door de Educational Reading Service of Mahwah, New Jersey in 1970 en door Bancroft in Londen. Het copyright berust bij Mulder & Zoon N.V., Amsterdam en ze zijn gedrukt in Nederland. Bekend zijn: “My super book  of planes in colour”, “My super book of racing cars in colour”, “My super book of trains in colour” (uitgave 1968, Bancroft & Co., Londen) en “My super book of boats and ships in colour” (1967, Bancroft).

Download de PDF.
 
[1] Dagblad De Zeeuw van 26 november 1934, dus mogelijk die dag of enkele dagen eerder.
[2] Nederlandse titel onbekend, vertaling van de Franse titel.

De aankoop van deze week is een promotiekaart voor de boekhandels van J. Vlieger in Amsterdam en uitgegeven door uitgever J. Vlieger zelf. De kaart is ook in zwart/wit afgebeeld in VDP-Bulletin 107 op pagina 18, waar valt te lezen dat de deze klederdracht kaarten in een serie van ten minste 4 kaarten is uitgegeven. De illustrator is mij onbekend dus als u die weet houd ik me van harte aanbevolen!

EW

 Een kaart met een geschreven tekst in Esperanto

Bij een kaart met een postzegel op de beeldzijde, loont het altijd de moeite ook kennis te nemen van de adreszijde. Op de adreszijde staat een tekst in een vreemde taal. De kaart is waarschijnlijk verstuurd vanuit de provincie Zeeland, gezien het onderwerp van de kaart en het grootrond treinstempel BREDA-VLISSINGEN van 24 juli 1911.
De kaart is verstuurd naar:    Al Sro [1] Désiré Coste
                                             194 Boulevard de Charonne
                                             Paris
                                             France
 
Op de plaats van het postzegelvak is een sluitzegeltje in de vorm van een zegellak met een sierlijke V.
Zeer waarschijnlijk is de V een verwijzing van de achternaam van J.C. van Valkenburg. Meer informatie over deze persoon te vinden in het adresboek van Schiedam uit 1917, waar zijn naam voorkomt in de paragraaf Vereenigingen van Wetenschap en Kunst bij de:

                                Schiedamsche Roomsch-Katholieke Esperantisten-Vereeniging
                                                          „Ni laboru kaj esperu”.[2]
                             Afdeeling van den Nederl. Roomsch-Katholieken Esperantisten-Bond
                                                          „Nederlanda Katoliko”
                              J. C. van Valkenburg, Voorz.          |   J.M.A. van Lochem Penn.
                                       F. J.M. Marrevee, 1e Secr.      |   Th.W.S. Näring, Lid.
                                                  H.J. Geeratz, 2e Secr. |  H. Rijken, Lid.
                                         Leider der Cursussen in Esperanto: F. J. M. Marrevee.

 
Mogelijk betreft het hier Johannes Cornelis van Valkenburg die op 6 september 1916 in Rotterdam huwt met Catharina Jeannette Henriette Stubenrouch, geboren in Breda. Hij is dan 32 jaar, geboren te Amsterdam en zijn beroep is koopman in machinerieën (een andere bron noemt machinetekenaar als beroep). Hij woont in Vlaardingen en zij woont in Rotterdam; ze is 26 jaar en zonder beroep. Johannes Cornelis van Valkenburg is geboren op 21 oktober 1883 in Amsterdam en zijn godsdienst R.Cath. Zijn vader is van beroep werktuigkundige. Een feit klopt echter niet, op de kaart van 24 juli 1911 noemt hij als zijn leeftijd 29 jaar, terwijl hij volgens de registers op die datum 27 jaar is. Heeft hij zich ouder willen voordoen aan de geadresseerde?
Uit het bovenstaande blijkt dat de gebruikte taal op de kaart Esperanto is. Een oudere ook veel gebruikte kunsttaal in Nederland is Volapük [3].
 
Tekst correspondentie afzender
 
Moŝto samideano.
Mi estis bone riĉuante viaju
belagi kartojn. Vi demandas
min mion aĝon kaj mion
profesion. Mi estas du dek
naŭ jaro, kaj mi estas inspec..
toro de la kanaladministra..
cio Nederlanda. Mion profe..
sion estas mehanikisto, kaj
mi estas du jaron muntisto de
la motoroj ŝuggasoj „Stockport”
Tiu ĉi karto vi montras farmi..
stoj kaj farmistinoj en la
preĝejo. Ricevu mion salutaj
                J.C. van Valkenburg
 
Vertaling
Weledele geestverwant
Ik was goed verrijkend ? {met} jouw
prachtige kaarten. Je vraagt
mij {naar} mijn leeftijd en mijn
beroep. Ik ben 29
jaar, en ik ben inspec-
teur van de Nederlandsche kanaaladministra-tie. Mijn beroep
is mechanicus, en
ik ben twee jaar monteur van
de zuiggasmotoren „Stockport”.
Deze kaart laat je boeren en boerinnen zien in de
kerk. Ontvang mijn groeten
               J.C. van Valkenburg

Toelichting op vertaling
Met behulp van een woordenboek en Google translate is de Esperanto-tekst naar het Nederlands vertaald. Het is goed gelukt de aard van de boodschap vast te stellen, maar of het geheel correct is vertaald, is niet zeker. Farmistoj, letterlijk pachters, is vertaald met boeren. Volgens een advertentie van de Stockport Gas Engine is ŝuggasoj zeer waarschijnlijk afgeleid van het Engelse suction gas. Dit woord komt niet voor in het woordenboek [4]. Voorzetsels mogen in het Esperanto worden weggelaten als dat kan. Ik heb voor de duidelijkheid in het Nederlands enkele toegevoegd tussen {  }.

Gadresseerde
Van de geadresseerde is niets te vinden, alleen het adres geeft aan dat zij in een buurt in Parijs woonde, die in 1890 bekend stond als een van de hoofdkwartieren der arbeidersbevolking in de oostzijde van Parijs. Als de kaarten van deze boulevard representatief zijn, lijkt het vooral een gemengde wijk te zijn.
 
Uitgever
De Nederlandse kaart is uitgegeven door  F.B. den Boer in Middelburg. De titel is: “Interieur Kerk Zuid-Beveland.” Het nummer van de kaart is 6. Het is een onderdeel van een grote serie. Het interieur is van de kerk van ’s-Heer Arendskerke. De kerk heeft een overhuifde herenbank uit 1650 en één in dezelfde stijl, gedateerd 1739.

Bekijk de volledige PDF

Noten
[1] Al Sro = Al signoro = aan de heer
[2] Laten we werken en hopen
[3] Tien bekende kunsttalen (chronologisch) zijn: de talen van Leibniz en Wilkins, het Solresol, Volapük, Esperanto, Ido, Bliss Symbolics, Lojban, Dothraki en Spokaans.
[4] A.G.J. van Straaten, 1933. Esperanto-woordenboek. W.J. Thieme & Cie, Zutphen.554 p.