Lian Ong en Maaike Hartjes zijn allebei vrouwelijke stripmakers, zijn beiden succesvol en hebben juweeltjes van publicaties op hun naam staan. Lian Ong's meest bekende werken zijn Stuifmeel en Horizon, klassiekers in de Nederlandse stripgeschiedenis. Maaike Hartjes is beroemd geworden door haar autobiografische strips. Samen met Gerrie Hondius en Barbara Stok wordt Maaike gerekend tot De Grote Drie van de zogenaamde vrouwenstrips.

In 1997 stuurde uitgeverij Griffioen Grafiek (die zowel werk van Lian als werk van Maaike heeft uitgegeven) een kerstkaart naar haar relaties. Op de achterkant van deze voorgedresseerde prentbriefkaart zat een sticker met de naam en adresgegevens van de betreffende relatie en kon je o.a. aangeven of je de mailing van Griffioen Grafiek wilde blijven ontvangen.

Ik heb indertijd zelf zo'n kaart ontvangen dus hij zat al in mijn verzameling. Maar onlangs liep ik tegen een exemplaar aan wat wel heel speciaal was: de kerstkaart met de illustratie van Lian Ong op de voorkant, en de achterkant ingevuld door Maaike Hartjes. Behalve dat Lian en Maaike allebei succesvolle vrouwelijke stripmakers zijn, zijn ze ook samengebracht op deze unieke prentbriefkaart! Om wille van privacy-redenen heb ik Maaike's nieuwe adres weggehaald. En de taalfout zij haar vergeven. ;-)

EW

Een serie van zes kaarten met de titel “Serie I 1 – 6 Indische Dansen en Voorstellingen” bestaat uit gekleurde tekeningen van drie danseressen, twee dansers en een wajang-koelit voorstelling, allen met rechtsonder een onleesbaar signatuur. De kaarten van een onbekende uitgever hebben op de adreszijde links onder een soort sieropdruk die de oorspronkelijke gedrukte tekst onleesbaar maakt.

Dat maakt nieuwsgierig. Wat staat daar gedrukt wat niet meer gelezen mag/kan worden? Met behulp een sterke lamp blijkt daar de volgende tekst te staan:

Naar aquarellen van G.J.F. Tjassens Keiser
Medewerking: Koloniaal Instituut Amsterdam

Vermoedelijk heeft deze opdruk te maken met de naamswijziging van het Koloniaal Instituut te Amsterdam, dat vanaf 1949 Koninklijk Instituut voor de Tropen heet. De kaarten zijn namelijk in of vlak na de oorlog gedrukt. In het postzegelvakje staat K 1486. Iedere drukker was in die periode verplicht een zogenaamd Kennummer op al het drukwerk te plaatsen (zelfs sigarenbandjes kregen een K-nummer). Het nummer op deze kaart is van de steendrukkerij De Jong & Co. (Battinga) in Hilversum.

De illustrator van deze kaarten is Gerrit Johan Frederik Tjassens Keiser, geboren in 1909. Van hem is alleen bekend dat hij enkele boeken heeft geïllustreerd. Meer leverde een zoektocht op internet niet op, maar wel een interessant lot (sale 2328 lot 182) van het veilinghuis Christie’s uit Amsterdam van 17 april 1997: een setje van 5 kaarten van “G.J.F. Tjessens Kesen” gedateerd circa 1930. Waarschijnlijk is door de opdruk de naam van de illustrator verkeerd gelezen en bij de datering heeft men het nummer K 1486 over het hoofd gezien. Het meest opmerkelijke is de prijs waarvoor dit setje verkocht is: de veilingprijs was geschat op fl. 200,- tot fl. 300,-, maar deze incomplete serie bracht ten slotte zelfs fl. 461,- (gulden!) op. Dat is heel wat meer dan de 6 Euro die de complete serie nu kost.


LvD