Deze week weer een mooie vondst op Marktplaats : een door KLM uitgegeven promotiekaart die aan de afbeelding te zien promotie maakt voor de vliegroute over de Noordpool. In mijn ogen prachtige illustraties van Inuit, een ijsbeer, walrussen en een rendier. De kaart is rechtsonder gesigneerd, maar met lichtgele letters die voor mij tot nu toe helaas niet te ontcijferen zijn.

Op de achterkant van de kaart staat geen andere informatie dan het logo van de KLM en dat de kaart is gedrukt door Planeta in Haarlem. De kaart zou wel eens uit 1958 of van kort daarna kunnen zijn omdat de KLM in dat jaar startte met de vluchten via Anchorage in de U.S.A. naar Tokyo in Japan en Biak op Nieuw-Guinea. Of de kaart deel uitmaakt van een serie is helaas ook nog onbekend. Weer genoeg speurwerk te doen!

​EW 

Op Marktplaats trof ik afgelopen week weer een juweeltje aan: een driedubbele prentbriefkaart uit 1922 ter promotie van de Missiekunstkalender voor 1923 uitgegeven door de Priestermissiebond. 

Op de driedubbele voorkant zijn alle 6 bladen van deze kalender afgebeeld (hierboven slechts drieëneenhalf blad). Op de achterkant is vermeld dat de 'fijne schilderstukken' vervaardigd zijn door Jan Wiegman, Bern. van Vlijmen, Frans Lazarom, F. van Wolden en L. Wie L. is wordt helaas niet vermeld...
Minstens zo mooi in mijn ogen is overigens de typografie om de schilderstukken heen! Wederom een prachtige aanvulling voor mijn verzameling, vooral ook omdat Jan Wiegman en Bernard van Vlijmen in de categorie Nederlandse striptekenaars vallen!
Maar dit levert me ook wel weer een dilemma op: moet ik nu wel of niet proberen om de betreffende kalender aan mijn verzameling toe te voegen?

​EW

Op Marktplaats stond onlangs een serie van zes prentbriefkaarten op groot formaat (19 x 15 cm) te koop met als thema de strijd tussen krakers en overheid in 1980 in Amsterdam. De kaarten zijn waarschijnlijk uitgegeven door sympathisanten van de kraakbeweging, maar de uitgever wordt zoals valt te verwachten niet op de kaart vermeld. Toenmalig burgemeester Wim Polak en toenmalig minister van Binnenlandse Zaken Hans Wiegel krijgen er op de kaarten van langs.

Sowieso vond ik het een leuke serie met een mooi achterliggend verhaal, die ik graag aan mijn verzameling wilde toevoegen. Maar toen ik de kaarten thuisgestuurd kreeg viel me op één van de kaarten een detail op waardoor de kaarten nog beter passen in mijn verzameling! 

Op een van de prentkaarten houdt burgemeester Wim Polak een tank vast. Het betere Photoshop-werk avant-la-lettre! Deze tank komt uit de strip De Generaal die getekend werd door Peter de Smet. Daardoor is deze serie weer een waardevolle aanvulling op mijn verzameling Nederlandse stripmakers op de prentbriefkaart!

Richter’s Anker-Steenbouwdozen
 
Firma Ad. Richter
De Anker-steenbouwdozen zijn van Duits fabricaat (Richters Anker Steinbaukästen). Deze bouwdozen zijn aan het einde van de negentiende eeuw ontwikkeld door de Duitse vliegtuigpionier Otto Lilienthal en zijn broer Gustav. Gustav was naast zijn werk als architect actief als sociaal en pedagogisch hervormer. De bouwdozen zijn gevuld met echte miniatuur bakstenen en zijn voorzien van een nauwgezette instructietekening. Daarmee kunnen huizen, kerken en paleizen worden nagebouwd. Sommige dozen zijn voorzien van metalen onderdelen, waarmee bruggen gebouwd kunnen worden.
De beide broers, door geldzorgen achtervolgd, verkochten het patent op hun bouwdozen in 1892 aan de firma Ad. Richter & Cie. in Rudolstadt. Friedrich Adolph Richter (1846-1910) is de oprichter van deze firma, die behalve bouwstenen ook medische preparaten maakte. Op 31 december 1963 is de productie in Rudolstadt beëindigd. Van 1882 tot 1963 zijn er ongeveer 5 miljard Ankerbouwstenen verkocht.
 
Wereldtentoonstelling
In een advertentie van Anker bouwdozen in de Maas en Scheldebode van 4 december 1904 valt te lezen: “Alle inzendingen op tentoonstellingen werden met eerste prijzen bekroond”. De firma F.A. Richter & Co. wist inderdaad op verscheidene tentoonstellingen prijzen in de wacht te slepen, maar of dat altijd eerste prijzen waren is niet bekend. In ieder geval kreeg de firma uit Rudolstadt en Rotterdam bij de wereldtentoonstelling in Parijs in 1900 een gouden medaille. Niet alleen voor de bouwdozen maar ook voor hun muziekinstrumenten (De Telegraaf, 25 augustus 1900).
 
Rotterdam
Toen A. Richter in 1910 overleed, had zijn firma naast de hoofdvestiging in Rudolstadt filialen in Berlijn, Konstein (Beieren), Leipzig, New York, Nürnberg, Olten (Zwitserland), Praag, Rotterdam, St Petersburg, Wenen en Brussel. Richters kantoor in Rotterdam was het eerste buitenlandse filiaal van de firma. De reden was vooral dat Nederland een belangrijke markt voor zijn medische preparaten vormde. De Rotterdamse vestiging had als adres Stationsweg 24.
 
W. Boekhoven
Uit de bovengenoemde advertentie van 4 december 1904 blijkt dat de Anker bouwdozen te koop zijn bij W. Boekhoven aan de Schoolstraat in Sommelsdijk en aan de Westdijk in Middelharnis. W. Boekhoven hadden een boekhandel en drukkerij te Sommelsdijk. Boekhoven brachten vooral kaarten uit van Sommelsdijk, maar ook van Middelharnis en Ouddorp.
 
Kaart
Der kleine Baumeister is de titel van de afbeelding op de kaart. De illustrator of kunstenaar is L. (Leopold) Widlizka. De uitgever van de kaart is B.K.W. I in de serie Wiener Kunst. Het is de afkorting van Brüder Kohn in Wien I. De kaart is gebruikt als reclame voor bouwdozen: “Richter’s Anker-Steenbouwdoozen zijn altijd welkom”. Leopold Widlizka (1870-ca.1940) is een Oostenrijkse portret-, landschaps-, stilleven- en krijgs-schilder.