De Directeur-Generaal van oorlog kondigde in 1834 af: “Hunne Koninklijke Hoogheden, de Prins Veldmaarschalk, Opperbevelhebber van het leger, en de Prins Admiraal en Kolonel-Generaal ontvangen en verzenden als Prinsen van het Koninklijk Huis alle brieven portvrij”.
Deze vorm van vrijdom van port bestond ook nog in 1924, zo blijkt uit volgende order van de posterijen: “Dienstorder No. H.726 van 19 november 1924: Stukken, gericht aan H.M. de Koningin.
De aandacht wordt er op gevestigd, dat het bepaalde bij art. 8a der V.P. binnenland, betreffende het
niet verzenden van sommige ongefrankeerde of ontoereikend gefrankeerde stukken geen betrekking heeft op stukken, gericht aan H.M. de Koningin of aan Leden van het Koninklijk Huis, noch op de stukken, den dienst van het Koninklijk Huis betreffende (Zie art. 27, 1e lid, Postwet).”
In tegenstelling tot portvrijdom voor militairen komen kaarten met portvrijdom van het Koninklijk Huis weinig voor. Vooral kaarten door particulieren zonder port verzonden naar de Koninklijke familie zullen bij hoge uitzondering in de handel komen. Kaarten die door de Dienst van het Koninklijk Huis zijn verzonden, worden wel te koop aangeboden. Het betreft kaarten die verstuurd zijn door het Koninklijk Huis naar particulieren als reactie op verjaardagswensen aan de prinsessen. Op de kaarten zijn tekeningen van de prinsessen Beatrix, Margriet, Irene en Marijke gereproduceerd. De naam en adres van de geadresseerde zijn met de hand geschreven. Op de adreszijde staat linksboven gedrukt: Dienst van het Koninklijk Huis portvrij.
Van Prinses Marijke zijn acht kaarten bekend als persoonlijke dank voor felicitaties met haar verjaardag op 18 februari. De kaarten zijn uit de jaren 1954 tot en met 1961.
Tot en met het jaar 1971 kon alle correspondentie van en aan het Nederlandse Koninklijk Huis portvrij worden verzonden. Voor aangetekende en expresse brieven moest het recht wel in postzegels worden voldaan. In verband met een nieuwe financiële regeling tussen het Koninklijk Huis en het Rijk is deze portvrijdom met ingang van 1 januari 1972 komen te vervallen.
Bronnen
- Lodewijk van Duuren, 2013. Vrijdom van port VDP-bulletin 117: 34-41.
- Recueil Militair, bevattende de wetten, besluiten en orders betreffende de Koninklijke Nederlandsche Landmagt. Departement van Oorlog, Tweede deel, 1834 inhoudende September-December. In ‘s-Gravenhage en te Amsterdam, bij de Gebroeders van Cleef, 1835.