Mijn (EW) mooiste vondst op het VDP Prentbriefkaartenfestival van afgelopen zaterdag:
Een militaire nieuwjaarskaart met (hoe kan het ook anders) een illustratie van Henk Rotgans.

Uitgeverij N.V. “De Tulp” in Haarlem gaf begin 20e eeuw een kaart uit met de Engelse titel: Tobogganing on darktown hill - an untimely hove: "clar de track." De vertaling ervan luidt: Sleeën op Darktown Hill, een ongelegen beweging: “uit de weg” [hove = move]. De kaart met het winterse tafereel is op 27 december 1927 als verjaardags- en nieuwjaarskaart verzonden. De kaart is zeer waarschijnlijk een onderdeel van een serie kaarten van “De Tulp” 1).

De voorstelling is een reproductie uit een serie van 75 lithografieën uitgeven door de firma Currier & Ives uit New York tussen 1879 en 1890. De serie staat bekend als de “Darktown Comics”. Op de originele lithografie staat Copyright 1890 by Curries & Ives  115 Nassau St. New York. De Darktown serie was één van de best verkochte series van Nathaniel Currier en James Merritt Ives, met per prent ongeveer 73.000 afdrukken. Zij publiceerden hun prenten niet in albums, maar alleen als afzonderlijke exemplaren.

De prenten zijn geïllustreerd door Thomas Worth (1834-1917) en James Cameron (1829-1863).

Currier & Ives noemden hun bedrijf  ”The Grand Central Depot for Cheap and Popular Prints”. In 1907 sloot de firma Currier & Ives zijn poorten.

De Darktown prenten waren destijds zeer populair waren maar zijn nu als zeer controversieel en racistisch te beschouwen. In het boek “Wit over zwart” zijn kaarten van enkele andere uitgevers afgebeeld, niet behorend tot de Darktown series, maar wel met dezelfde negatieve stereotypen.

Bronnen

• Stephen J. Gertz, 2011. The Dark Side of Currier & Ives. http://www.booktryst.com/2011/02/dark-side-of-currier-ives.html
• Jan Nederveen Pieterse, 1990. Wit over zwart. Beelden van Afrika en zwarten in de westerse populaire cultuur. Koninklijk Instituut voor de Tropen, Amsterdam.
• Bernard F. Reilly, Jr., 1984. Introduction to Currier & Ives: A Catalogue Raisonné, vol. 1 (Detroit: Gale Research, 1984), xxxvii.

Noot

1)      Op internet zijn meer Darktown-kaarten te vinden van een Nederlandse uitgever. De naam van de uitgever wordt echter niet vermeld. De titels op de vier kaarten luiden als volgt:
A Darktown trotter ready for the word. Now den say go! And see fancy pranks bust de record wif dis ball bearin bike. [T. Worth]
Darktown sports - a grand spurt. I'll beat dat ole pelter, or bust !
The Darktown banjo class - Off the key “If yous can’t play de music, jes leff de banjo go!”
Scientific shaving on the Darktown plan. ”Nuffin but fustclass artists am ployed heah.” [J. Cameron]