Usines Remy in Wijgmaal (België)
Geschiedenis bedrijf
Usines Remy is opgericht in 1855 door Edward Remy (1813-1896) en is één van 's werelds grootste producenten van rijstzetmeel. E. Remy koopt in 1855 een watermolen op de Dijle in Wijgmaal (of Wygmael, bij Leuven, België) en bouwt van hieruit zijn bedrijf op. Later komen er nevenvestigingen in Heerdt (1880, Duitsland), Gaillon (1892, Frankrijk) en Hernani (1903, Spanje). Rond 1900 breidt het bedrijf in België uit en komt er een vestiging aan het kanaal Leuven-Dijle. In de stad Leuven is een monument voor Edouard Remy, stichter van het bedrijf en weldoener van de stad Leuven opgericht.
De producten van Usines Remy zijn vooral stijfsel, bloem, siropen, lijmen en veevoeder. De fabriek voert als beeldmerk een leeuwenkop (tête de lion), dat op bijna alle verpakkingen en reclame is afgedrukt. Ook op reclamekaarten staat dit beeldmerk of de naam Leeuwenkop. Behalve prentbriefkaarten zijn ook vloeibladen, speelkaarten, sluitzegels, chromo’s en receptenboekjes als reclame-middelen gebruikt.
Tentoonstellingen
De deelname aan nationale en internationale tentoonstellingen van Remy is af te lezen aan de verschillende medailles die op allerlei reclames zijn afgebeeld en benoemd. Tussen 1862 en
1900 neemt de firma aan ten minste 20 tentoonstellingen deel, de oudste zijn volgens een vloeiblad: Amsterdam 1862 en Londres 1862. Die van Londen is de International Exhibition (Great London Exposition), een wereldtentoonstelling die van 1 mei tot en met 1 november 1862 in Londen is gehouden. Die van Amsterdam 1862 berust waarschijnlijk op een drukfout, want Waerzeggers (2008) vermeldt niet die van 1862 in Amsterdam, maar wel die van 1869 in Amsterdam. De firma Remy krijgt op deze laatste tentoonstelling een Gouden prijspenning voor verschillende meelsoorten. Het randschrift van de eremedailles van die tentoonstelling luidt: “Internationale Tentoonstelling van de Vereeniging. ter Bevordering van Fabriek en Handw: Nijverheid [afkorting van Handwerksnijverheid] in Nederland. Op de advertentie op het vloeiblad is te zien: “ADW NIJVERHEID IN NEDERLAND”. De voorstelling op de medaille komt ook overeen met een andere advertentie en de medaille zelf.
Als tweede tentoonstelling op het vloeiblad is de medaille van de Internationale, Koloniale en Uitvoerhandel Tentoonstelling in 1883 in Amsterdam te zien. De “Soc. en commandite, Ed. Remy & Cie, Louvain” krijgt in Amsterdam een Diplomé d'Honneur.
Prentbriefkaarten
Op een serie kaarten van Nederlandse steden staat op de beeldzijde de tekst:
Naamlooze Vennootschap USINES REMY
Dagelijksche Productie : 80,000 kilogr.
Verlangt Remy’s Koninklijke Rijststijfsel,
in pakken en doozen voorzien van het Merk :
LEEUWENKOP
Het zijn afbeeldingen van bekende stadsgezichten in ’s-Gravenhage, Amsterdam en Rotterdam. Soms staat bij de titel bovenaan op de kaart een serienummer. Dergelijke kaarten zijn ook van Kopenhagen bekend. Er zijn veel kaarten uit Wijgmaal bekend van de fabrieksgebouwen, interieurs van de diverse afdelingen (bijv. inpakafdeling, atelier voor montage en smidse) en het Ymeria-gebouw voor culturele activiteiten. Een serie met Franse teksten over en afbeeldingen van beroemde personen bestaat uit een aantal series met ten minste 8 kaarten per serie.
De naamloze vennootschap van de fabrieken van Remy heeft ook een serie postkaarten uitgegeven met reclame voor de pasta's van Remy. Bijvoorbeeld nr. 3, "Le Cordon Bleu", met een meisje met koksmuts en een doos met noedels van Remy in haar hand. De illustratie is van de hand van Beatrice Mallet (1896-1951). Ook heeft Remy prentbriefkaarten met landkaartjes van België en de Belgische provincies uitgegeven. De stijfselfabriek Remy bezat een eigen drukkerij. Mogelijk zijn sommige kaarten in eigen bedrijf vervaardigd.
Bronnen
Lodewijk van Duuren
Geschiedenis bedrijf
Usines Remy is opgericht in 1855 door Edward Remy (1813-1896) en is één van 's werelds grootste producenten van rijstzetmeel. E. Remy koopt in 1855 een watermolen op de Dijle in Wijgmaal (of Wygmael, bij Leuven, België) en bouwt van hieruit zijn bedrijf op. Later komen er nevenvestigingen in Heerdt (1880, Duitsland), Gaillon (1892, Frankrijk) en Hernani (1903, Spanje). Rond 1900 breidt het bedrijf in België uit en komt er een vestiging aan het kanaal Leuven-Dijle. In de stad Leuven is een monument voor Edouard Remy, stichter van het bedrijf en weldoener van de stad Leuven opgericht.
De producten van Usines Remy zijn vooral stijfsel, bloem, siropen, lijmen en veevoeder. De fabriek voert als beeldmerk een leeuwenkop (tête de lion), dat op bijna alle verpakkingen en reclame is afgedrukt. Ook op reclamekaarten staat dit beeldmerk of de naam Leeuwenkop. Behalve prentbriefkaarten zijn ook vloeibladen, speelkaarten, sluitzegels, chromo’s en receptenboekjes als reclame-middelen gebruikt.
Tentoonstellingen
De deelname aan nationale en internationale tentoonstellingen van Remy is af te lezen aan de verschillende medailles die op allerlei reclames zijn afgebeeld en benoemd. Tussen 1862 en
1900 neemt de firma aan ten minste 20 tentoonstellingen deel, de oudste zijn volgens een vloeiblad: Amsterdam 1862 en Londres 1862. Die van Londen is de International Exhibition (Great London Exposition), een wereldtentoonstelling die van 1 mei tot en met 1 november 1862 in Londen is gehouden. Die van Amsterdam 1862 berust waarschijnlijk op een drukfout, want Waerzeggers (2008) vermeldt niet die van 1862 in Amsterdam, maar wel die van 1869 in Amsterdam. De firma Remy krijgt op deze laatste tentoonstelling een Gouden prijspenning voor verschillende meelsoorten. Het randschrift van de eremedailles van die tentoonstelling luidt: “Internationale Tentoonstelling van de Vereeniging. ter Bevordering van Fabriek en Handw: Nijverheid [afkorting van Handwerksnijverheid] in Nederland. Op de advertentie op het vloeiblad is te zien: “ADW NIJVERHEID IN NEDERLAND”. De voorstelling op de medaille komt ook overeen met een andere advertentie en de medaille zelf.
Als tweede tentoonstelling op het vloeiblad is de medaille van de Internationale, Koloniale en Uitvoerhandel Tentoonstelling in 1883 in Amsterdam te zien. De “Soc. en commandite, Ed. Remy & Cie, Louvain” krijgt in Amsterdam een Diplomé d'Honneur.
Prentbriefkaarten
Op een serie kaarten van Nederlandse steden staat op de beeldzijde de tekst:
Naamlooze Vennootschap USINES REMY
Dagelijksche Productie : 80,000 kilogr.
Verlangt Remy’s Koninklijke Rijststijfsel,
in pakken en doozen voorzien van het Merk :
LEEUWENKOP
Het zijn afbeeldingen van bekende stadsgezichten in ’s-Gravenhage, Amsterdam en Rotterdam. Soms staat bij de titel bovenaan op de kaart een serienummer. Dergelijke kaarten zijn ook van Kopenhagen bekend. Er zijn veel kaarten uit Wijgmaal bekend van de fabrieksgebouwen, interieurs van de diverse afdelingen (bijv. inpakafdeling, atelier voor montage en smidse) en het Ymeria-gebouw voor culturele activiteiten. Een serie met Franse teksten over en afbeeldingen van beroemde personen bestaat uit een aantal series met ten minste 8 kaarten per serie.
De naamloze vennootschap van de fabrieken van Remy heeft ook een serie postkaarten uitgegeven met reclame voor de pasta's van Remy. Bijvoorbeeld nr. 3, "Le Cordon Bleu", met een meisje met koksmuts en een doos met noedels van Remy in haar hand. De illustratie is van de hand van Beatrice Mallet (1896-1951). Ook heeft Remy prentbriefkaarten met landkaartjes van België en de Belgische provincies uitgegeven. De stijfselfabriek Remy bezat een eigen drukkerij. Mogelijk zijn sommige kaarten in eigen bedrijf vervaardigd.
Bronnen
- Jos Verniest, 2010. Het Blauwe Doosje. Het oude E. Remy & C° en het nieuwe BENEO-Remy in Wijgmaal. Van stijfsel tot functionele voedingsingrediënten. Antwerpen, Uitgeverij Vrijdag.
- Remy Wijgmaal Deel 1 Belgisch stijfsel, internationale ambities en deel 2, 3 en 4. http://www.retroscoop.com/industrieel.php?artikel=137
- R. Waerzeggers, 2008. Numismatische herinneringen aan Edouard Remy, een Leuvens industrieel en filantroop. Jaarboek 2008 Europees Genootschap voor Munt- en Penningkunde. p. 183-216.
Lodewijk van Duuren