D. Kraaijenbrink, Woerden
De firma D. Kraaijenbrink heeft zich gevestigd in 1860 in Woerden 1). In april 1865 verschijnt echter in het Nieuwsblad voor den boekhandel het volgende bericht: “De ondergeteekende heeft de eer HH Boekhandelaars en uitgevers te berigten, dat hij zich sedert eenige tijd als Boekdrukker te Woerden heeft gevestigd…. Ued. Dienaar D. Kraaijenbrink.” Dan is nog geen sprake van een boekhandel. Zo komen uit de krantenadvertenties 2) verschillende aanduidingen van de firma naar voren: Boekdrukker (1864), Boekhandel (1868), Uitgever (1869), Advertentiebureau (1900) en Annonce-Bureau (1905).
In 1901 werd de zaak overgedragen aan zijn toekomstige schoonzoon Klaas Steensma (1876- ?)
Klaas Steensma was getrouwd met zijn dochter Wilhelmina Johanna Kraaijenbrink (1865-1938) in 1902 met als beroep boekhandelaar.
In 1950 (telefoongids) is Jac. Rijkaart de eigenaar van de boekhandel aan de Voorstraat 30 in Woerden. In 1963 is ook C. M. Rijkaart eigenaar en is er sprake van een Boek-, Kantoorboek- en Kunsthandel. Ook de leesbibliotheek is dan nog actief.
Andere uitgaven
In 1865 begint Dirk Kraaijenbrink met het drukken en uitgeven van de Woerdensche courant, later Weekblad van Woerden geheten. Zijn opvolger Klaas Steensma werkte voor de uitgifte van het weekblad samen met de Mijdrechtse uitgever en drukker Joh. Verweij, daarna, tot 1921, met diens zoon C. Verweij. Joh. Verweij is ook een uitgever van prentbriefkaarten. In 1912 gaf hij maandkalender met antieke prenten van Woerden uit.
Prentbriefkaarten
De oudste kaart van Kraaijenbrink dateert volgens het poststempel uit 1900. De nieuwste kaarten zijn klein formaat “echte fotokaarten”, verschenen na de oorlog in samenwerking met Jospé uit Arnhem. Kraaijenbrink was een regionale uitgever vooral van Woerden en omgeving, zoals Mijdrecht, Bodegraven Hekendorp, Kockengen Montfoort, Noorden, Haarzuilens, Zegveld, Oudewater, Wilnis, Oud-Beijerland, Nieuwerbrug, Zwammerdam en Nieuwveen.
Samenwerking met uitgevers, drukkers en fotografen
Noten:
De firma D. Kraaijenbrink heeft zich gevestigd in 1860 in Woerden 1). In april 1865 verschijnt echter in het Nieuwsblad voor den boekhandel het volgende bericht: “De ondergeteekende heeft de eer HH Boekhandelaars en uitgevers te berigten, dat hij zich sedert eenige tijd als Boekdrukker te Woerden heeft gevestigd…. Ued. Dienaar D. Kraaijenbrink.” Dan is nog geen sprake van een boekhandel. Zo komen uit de krantenadvertenties 2) verschillende aanduidingen van de firma naar voren: Boekdrukker (1864), Boekhandel (1868), Uitgever (1869), Advertentiebureau (1900) en Annonce-Bureau (1905).
In 1901 werd de zaak overgedragen aan zijn toekomstige schoonzoon Klaas Steensma (1876- ?)
Klaas Steensma was getrouwd met zijn dochter Wilhelmina Johanna Kraaijenbrink (1865-1938) in 1902 met als beroep boekhandelaar.
In 1950 (telefoongids) is Jac. Rijkaart de eigenaar van de boekhandel aan de Voorstraat 30 in Woerden. In 1963 is ook C. M. Rijkaart eigenaar en is er sprake van een Boek-, Kantoorboek- en Kunsthandel. Ook de leesbibliotheek is dan nog actief.
Andere uitgaven
In 1865 begint Dirk Kraaijenbrink met het drukken en uitgeven van de Woerdensche courant, later Weekblad van Woerden geheten. Zijn opvolger Klaas Steensma werkte voor de uitgifte van het weekblad samen met de Mijdrechtse uitgever en drukker Joh. Verweij, daarna, tot 1921, met diens zoon C. Verweij. Joh. Verweij is ook een uitgever van prentbriefkaarten. In 1912 gaf hij maandkalender met antieke prenten van Woerden uit.
Prentbriefkaarten
De oudste kaart van Kraaijenbrink dateert volgens het poststempel uit 1900. De nieuwste kaarten zijn klein formaat “echte fotokaarten”, verschenen na de oorlog in samenwerking met Jospé uit Arnhem. Kraaijenbrink was een regionale uitgever vooral van Woerden en omgeving, zoals Mijdrecht, Bodegraven Hekendorp, Kockengen Montfoort, Noorden, Haarzuilens, Zegveld, Oudewater, Wilnis, Oud-Beijerland, Nieuwerbrug, Zwammerdam en Nieuwveen.
Samenwerking met uitgevers, drukkers en fotografen
- De uitvoering van sommige kaarten vertoont gelijkenis met de kaarten van uitgever-drukker Trenkler uit Leipzig. Ook zijn er kaarten met rechtsonder de nummering die Trenkler/Weenenk & Snel gebruikt bijvoorbeeld 17 13318 (=1917 met een kaartnummer 3).
- Kaarten van Kraaijenbrink met Het logo E&B in lensvormige omlijsting, zijn gedrukt door Emrik & Binger uit Haarlem.
- In de fondscatalogus van S. Bakker Jz. uit Koog-Zaandijk uit 1902 staan twee kaarten van D. Kraaijenbrink genoemd: 657. Jaagpad en 659. De Rijn.
- Kaarten van Kraaijenbrink met een speciaal kleurverloop zijn uitgegeven in samenwerrking met De Tulp in Haarlem aangeduid met Tinto Novum. De Tulp is een handelsnaam van uitgever Jos. Nuss & Co, die waarschijnlijk alles bij Emrik & Binger liet drukken.
- Brinio uit Rotterdam is ook een van de drukkers waarvan Kraaijenbrink gebruik maakt.
- Kaarten met de adreszijde geheel links: Uitgave Firma D. Kraayenbrink G.P.H. A.v.W. duiden op een samenwerking met de uitgever G.P.H. A.v.W. Er zijn ook kaarten bekend die de uitgever met deze afkorting zelfstandig uitgaf. De meeste uit Gorinchem, maar ook uit Tiel, Zaltbommel, Heukelum, Waardenburg, Sliedrecht, Waspik en Werkendam. De betekenis van de afkorting is onbekend, mogelijk is G.P.H. Gorichemse Prentbriefkaarten Handel ??
- Naoorlogse fotokaarten van Kraaijenbrink hebben onder de deelstreep het logo van Jospé, Arnhem.
- Er zijn vier kaarten bekend van het Spoorwegongeluk te Nieuwerbrug op 23 December 1902. De foto’s zijn van de fotograaf A.T. Visser uit Utrecht 4).
Noten:
- Volgens Sijthoff’s Adresboek voor de boekhandel.
- Volgens Haverkate is in 1862 sprake van een Kantoorboek-, Boek- en Muziekhandel, alsmede een leesbibliotheek en boekbinderij.
- Alle betreft alle advertenties m.b.t. activiteiten als advertentie bureau (zie voorbeeld)
- Kaart van Woerden. Rijn en R.K.Kerk.
- Ook J.T. Swartsenburg uit Gouda heeft een serie kaarten van dit ongeluk uitgegeven. De fotograaf was P. van der Waals.