Drukkerij de IJsel werd in 1899 opgericht door Rens Borst aan de Molenstraat 68/hoek Lindenstraat te Deventer en was in het begin van de twintigste eeuw min of meer de vaste drukkerij van Kluwer. Op 1 januari 1900 verschijnt in het Deventer Dagblad een advertentie die een indruk geeft van het soort drukwerk: Boek- en Handelsdrukkerij De IJsel R. Borst Molenstraat 68 Deventer Telefoonnr 189. Goedkoopste adres voor solied Drukwerk als Rekeningen, Nota´s, Wissels, Kwitanties, Facturen, Briefhoofden, Enveloppen, Programma’s, Balboekjes, Menu’s, Briefkaarten, Adreskaarten, Huwelijkskaarten etc. Speciaal Adres voor Kleurendruk. In 1912 verhuisde het bedrijf naar de Hoge Hondstraat/hoek Schurenstraat. In de Naamlijst voor den telefoondienst uit 1915 staat Borst & Co., Drukkerij "de IJsel" in de Schurenstraat.
In 1923 wordt de naam N.V. Boek- en Steendrukkerij “De IJsel” , v/h R. Borst & Co. Doel is het voorzetten van het tot dusverre uitgeoefende drukkers- en uitgeversbedrijf.
Drukkerij de IJsel legde zich ook toe op het maken van kleur- en staalkaarten. Hiertoe werd in 1927 de firma Multicolor afgesplitst. Multicolor kreeg een eigen vestiging aan de Tabakswal.
De IJsel (150 man) maakt sinds 1964, samen met offsetdrukkerij Flach te Sneek (130 man), deel uit van de holding NV Flevoprint. In 1983 ging Drukkerij de IJsel failliet.
De oprichter van de drukkerij is Rens Borst Sr. (1875-1953) met als beroep boekdrukker. Ook zijn zoon Rens Borst Jr. (1917-1952) komt in de zaak als “adjunct-directeur eener drukkerij”.
De IJsel
Onder de naam “De IJsel” zijn geen prentbriefkaarten uitgegeven. Wel drukte van 1961 tot en met 1972 drukkerij De IJsel de kaarten van het Comité Zomerzegels. Een bekende illustrator van prentbrtiefkaarten Piet Smeele (1910-2001) werkte van 1934 tot 1949 voor Drukkerij de IJsel.
Prentbriefkaarten
R. Borst heeft voornamelijk kaarten van Deventer uitgegeven, maar ook wel van Hoog-Soeren, Winterswijk, Woudrichem en Vriezenveen. Dat laatst is een serie van 5 kaarten uitgegeven na de brand in Vriezenveen: vier kaarten met de nummers A 3047, A3048, A3049, A 3050 en een ongenummerde kaart. Ook twee andere uitgevers geven kaarten uit van de Grote Brand in Vriezenveen: Hilarius in Almelo en J.M. Schalekamp in Buiksloot. De meest kaarten van uitgeverij Borst hebben een volgnummer dat bestaat uit een letter (A, B, E, F en K) gevolgd door een viercijferig nummer. Ieder met een eigen duizendtal, bijvoorbeeld A 3062, B 2030, E 5002, F 6001 en K 7013. Het laatste nummer is een kaart van Loevestein met nummer K 7013.
Samenwerking van andere uitgevers
Omdat R. Borst zeer waarschijnlijk zelf zijn kaarten drukt, zijn er geen drukkers-uitgevers bekend die zijn kaarten drukten. De enige kaart waarop nog een andere uitgever staat is een uit de serie over de brand in Vriezenveen Op sommige kaarten met nummer A 3049 staat op de beeldzijde de naam van de uitgever Th. H. van Dijk, Almelo.
Echoput, Hoog-Soeren
Er zijn door Borst drie kaarten uitgegeven van de Echoput in Hoog-Soeren, zonder nummer, maar wel met het logo van Borst op de adreszijde. Een van het huis van de Echoput en een horizontale en verticale kaart van de Echoput zelf. Dezelfde kaarten zijn ook uitgegeven door de H. de Graaf of hoffotograaf E.A. Kerkmeijer (1864-1932), beide zonder het logo van R. Borst & Co.
Brand te Vriezenveen
In Vriezenveen teisterde op 16 mei 1905 een Grote Brand. In een paar uur tijd branden 228 huizen, 2 kerken en het gemeentehuis aan de noordkant van Vriezenveen af. 285 gezinnen met circa 1600 inwoners zijn opeens dakloos. Op vrijdag 19 mei bezoeken Koningin Wilhelmina en Prins Hendrik Vriezenveen. Zij doneren een forse gift voor de opbouw van het dorp. Dit is de aanzet tot een landelijke steunactie. Omdat Vriezenveen niet per trein te bereiken was, is gebruik gemaakt van een drietal Peugeots die toevallig in Apeldoorn aanwezig waren vanwege de opening van een nieuw filiaal van Verwey & Lugard.
Bronnen
- André Idzinga, 2003. Grote Brand. Vereniging Oud Vriezenveen. http://www.oudvriezenveen.nl/dorpsgeschiedenis/grotebrand
- Eeuwfeest Deventer’s Ontzet. Officieel Programma voor de te houden feesten ter gelegenheid van het Onafhankelijkheidsfeest op 15 tot en met 20 juli 1913. Uitgegeven door het hoofdbestuur der feesten te Deventer. SAB, Archief Signatuur Dv oct 314.