Boerenbedrog
Buitenlandsche Berichten.
Boerenbedrog. In buitenlandsche bladen komt de volgende advertentie voor: „Tegen opzending
van 1 Mark zend ik u door mijn bureau in Brussel zes prentbriefkaarten der Brusselsche Wereldtentoonstelling, die u mij dan, met tekst en adres voorzien, terugstuurt. Deze worden dan door mijn bureau in Brussel gepost, zoodat uw vrienden en bekenden u op de Brusselsche tentoonstelling wanen. Verbluffende en geweldige verrassing. Voor iedere kaart komen 20 pf. portkosten bij. X. IJ. Z.”
Voor 2.20 Mark kan men zich dus bij zijn kennissen den roem verschaffen, op de wereldtentoonstelling te zijn geweest. Voor schuldenaars een prachtige gelegenheid, om zand in de oogen te strooien. Dat is af bij de air, welke vele Parijzenaars zich gaven, die de première van Chantecler niet konden bijwonen. Ze gingen 's avonds per auto om een uur of twaalf - tegen dat de schouwburg uitging - in evening-dress naar een voornaam hotel, en spraken daar overluid, dat iedereen het hooren kon, hun oordeel uit over de zoo juist (niet) geziene Chantecler.
Delftsche courant. 13 Augustus 1910.
Gezien het bedrag van de kaarten in Mark en Pfennig, zal het oorspronkelijke bericht wel in een Duitse krant hebben gestaan. Helaas is daar niets over bekend, en dus ook niet de naam van het bureau dat achter X.IJ.Z. schuilgaat. Ook is het vrijwel onmogelijk te achterhalen welke kaarten door het bureau is Brussel zijn verzonden.
Chantecler
Het tweede gedeelte van het artikel over het Franse toneelstuk Chantecler geeft een aardige kijk op een Nederlandse serie kaarten. Cantecleer is de haan in het dierenepos Van den Vos Reynaerde.
Chantecler [1]is een toneelstuk in vier actes van de schrijver Edmond Rostand (1868-1918). De eerste voorstelling was in het theater van la Porte-Saint-Martin in Parijs. De hoofdrolspelers zijn Lucien Guitry, Jean Coquelin, Félix Galipaux et Madame Simone.
Sinds 1903 is het toneelstuk herhaaldelijk uitgesteld. Toen uiteindelijk op 7 februari 1910 het toneelstuk in prémière ging, waren de verwachtingen hoog gespannen. De eerste 17 voorstellingen waren geheel uitverkocht. Ook in Nederland was de belangstelling voor dit toneelstuk erg groot.
In de Nederlandse dagbladen verschijnen regelmatig artikelen over Chantecler. Het gevolg was ook dat er een Nederlandse serie kaarten is verschenen met dezelfde afbeeldingen als de originele Franse serie van vijf kaarten. Het zijn de volgende kaarten [toneelspeler - rol – nr. kaart - vertaling]:
De adreszijde van de Nederlandse serie is typisch Nederlands, met Nederlandse teksten. De oorspronkelijke Franse serie bestaat uit “echte fotokaarten”. De Nederlandse serie is door een drukprocedé tot stand gekomen. Wel staat het Franse logo ELD ook op de Nederlandse kaarten.
ELD
Het logo ELD staat voor Ernest Le Deley Travaux d’édition uit Parijs. De firma van Ernest Louis Désiré le Deley (1859-1917) is gevestigd op 127, Boulevard Sébastopol en op 1, Rue de Tracy (beide in het 2e arrondissement) Paris. De fabrieken (usines) waren gevestigd op 73, Rue Claude-Bernard en op 11-13, Rue de Arquebusiers.
[1] chanter = zingen, kraaien van een haan. C
Buitenlandsche Berichten.
Boerenbedrog. In buitenlandsche bladen komt de volgende advertentie voor: „Tegen opzending
van 1 Mark zend ik u door mijn bureau in Brussel zes prentbriefkaarten der Brusselsche Wereldtentoonstelling, die u mij dan, met tekst en adres voorzien, terugstuurt. Deze worden dan door mijn bureau in Brussel gepost, zoodat uw vrienden en bekenden u op de Brusselsche tentoonstelling wanen. Verbluffende en geweldige verrassing. Voor iedere kaart komen 20 pf. portkosten bij. X. IJ. Z.”
Voor 2.20 Mark kan men zich dus bij zijn kennissen den roem verschaffen, op de wereldtentoonstelling te zijn geweest. Voor schuldenaars een prachtige gelegenheid, om zand in de oogen te strooien. Dat is af bij de air, welke vele Parijzenaars zich gaven, die de première van Chantecler niet konden bijwonen. Ze gingen 's avonds per auto om een uur of twaalf - tegen dat de schouwburg uitging - in evening-dress naar een voornaam hotel, en spraken daar overluid, dat iedereen het hooren kon, hun oordeel uit over de zoo juist (niet) geziene Chantecler.
Delftsche courant. 13 Augustus 1910.
Gezien het bedrag van de kaarten in Mark en Pfennig, zal het oorspronkelijke bericht wel in een Duitse krant hebben gestaan. Helaas is daar niets over bekend, en dus ook niet de naam van het bureau dat achter X.IJ.Z. schuilgaat. Ook is het vrijwel onmogelijk te achterhalen welke kaarten door het bureau is Brussel zijn verzonden.
Chantecler
Het tweede gedeelte van het artikel over het Franse toneelstuk Chantecler geeft een aardige kijk op een Nederlandse serie kaarten. Cantecleer is de haan in het dierenepos Van den Vos Reynaerde.
Chantecler [1]is een toneelstuk in vier actes van de schrijver Edmond Rostand (1868-1918). De eerste voorstelling was in het theater van la Porte-Saint-Martin in Parijs. De hoofdrolspelers zijn Lucien Guitry, Jean Coquelin, Félix Galipaux et Madame Simone.
Sinds 1903 is het toneelstuk herhaaldelijk uitgesteld. Toen uiteindelijk op 7 februari 1910 het toneelstuk in prémière ging, waren de verwachtingen hoog gespannen. De eerste 17 voorstellingen waren geheel uitverkocht. Ook in Nederland was de belangstelling voor dit toneelstuk erg groot.
In de Nederlandse dagbladen verschijnen regelmatig artikelen over Chantecler. Het gevolg was ook dat er een Nederlandse serie kaarten is verschenen met dezelfde afbeeldingen als de originele Franse serie van vijf kaarten. Het zijn de volgende kaarten [toneelspeler - rol – nr. kaart - vertaling]:
- Lucien Guitry - Chantecler - 86 [Cantecleer, hoofdrol]
- Jean Coquelin - Le Chien - 84 [de hond]
- Felix Galipaux - Le Merle - 87 [de merel]
- Madame Simone - La Faisane - 85 [de fazantenhen]
- Edmond Rostand - [de auteur] - 88
De adreszijde van de Nederlandse serie is typisch Nederlands, met Nederlandse teksten. De oorspronkelijke Franse serie bestaat uit “echte fotokaarten”. De Nederlandse serie is door een drukprocedé tot stand gekomen. Wel staat het Franse logo ELD ook op de Nederlandse kaarten.
ELD
Het logo ELD staat voor Ernest Le Deley Travaux d’édition uit Parijs. De firma van Ernest Louis Désiré le Deley (1859-1917) is gevestigd op 127, Boulevard Sébastopol en op 1, Rue de Tracy (beide in het 2e arrondissement) Paris. De fabrieken (usines) waren gevestigd op 73, Rue Claude-Bernard en op 11-13, Rue de Arquebusiers.
[1] chanter = zingen, kraaien van een haan. C