In het Gemeentemuseum https://www.gemeentemuseum.nl/ van Den Haag is op het ogenblik de tentoonstelling te zien van Art Deco Paris 1). De tentoonstelling gaat vooral over de modeontwerper Paul Poiret (1879-1944). Hij was één van de grote vernieuwers van de mode aan het begin van de 20ste eeuw. Poiret richtte in 1903 een eigen modehuis op, was een meester in het draperen en bevrijdde de vrouw van het korset. Bovendien was hij zijn tijd ver vooruit, want de ontwerper zette naast kleding ook parfums, serviezen en meubels in de markt.
De stoffen voor zijn creaties werden ontworpen door kunstenaars zoals schilder Raoul Dufy, de ontwerptekeningen voor de modebladen werden gemaakt door Paul Iribe en Georges Lepape, Man Ray deed vaak de fotografie. Bovendien verzamelde Poiret ook kunst van toonaangevende avant-garde kunstenaars zoals Constantin Brancusi, Robert Delaunay en Kees van Dongen. Ook werkten illustratoren als Georges Lepape, George Barbier en Paul Iribe voor hem.
In 1911 richtte hij de aparte firma Parfums de Rosine op, genoemd naar zijn oudste dochter. Daarmee was hij de eerste couturier met een eigen parfumlijn. Dat jaar richtte hij ook de Ateliers de Martine op, genoemd naar zijn tweede dochter, waar onder meer borduurwerk is vervaardigd.
Na de eerste wereldoorlog raakt Poiret langzamerhand uit de mode. De eerste financiële problemen beginnen in 1923. Vanwege de economische crisis sluit Maison Paul Poiret in 1929. Het leven van Poiret eindigt in 1944, berooid en vergeten. Toch verschijnen er nog wel berichten in de Nederlandse kranten bij zijn overlijden.
Art Déco
Art Déco is een kunststijl genoemd naar de tentoonstelling Exposition Internationales des Arts Décoratifs et Industriels modernes van 28 april tot 25 oktober 1925 in Parijs 2).
Het tentoonstellingsterrein is gelegen aan de Esplanade des Invalides, Avenue Alexandre III en Pont Alexandre III, met een oppervlakte van 23,1 hectare. Het aantal bezoekers bedroeg 5.852.783.
De deelnemende landen zijn Frankrijk en zijn koloniën en 21 andere landen: Oostenrijk, België, Denemarken, Spanje, Finland, Groot-Brittannië, Griekenland, Nederland, Italië, Litouwen, Luxemburg, Monaco, Polen, Zweden, Zwitserland, Tsjecho-Slowakije, Rusland, Joegoslavië, China, Japan en Turkije. Het Nederlandse paviljoen is ontworpen door architect Jan Fredrik Staal en de inrichting is van Hendrikus T. Wijdeveld. Een slaapkamerameublement van de architect Sybold van Ravesteyn heeft gestaan in het Grand Palais.
Paul Poiret nam met drie luxe ingerichte boten in de Seine aan de Quai d’Orsay ook aan deze tentoonstelling deel. Het waren de aken Amours voor de presentatie van de creaties van Maison Martine, Délices voor de creaties van Maison Rosine en Orgues voor de ‘élégance’ (mode) van Maison Paul Poiret. Voor de inrichting van de drie kreeg schepen kreeg hij hulp van de binnenhuisarchitect Eugène Ronsin. De namen Amours, Délices en Orgues zijn de drie woorden in de Franse taal die mannelijk zijn in het enkelvoud en vrouwelijk in het meervoud. De schepen zijn geschilderd in rood, wit of blauw. “Op deze tentoonstelling is Paul Poiret een groot man. In 17 afdeelingen is hij vertegenwoordigd” zo staat in een artikel in de NRC van 12 mei 1925. Zo toont Poiret zijn mode ook in het “Pavillon de l’élégance, section du vêtement”. Andere modeontwerpers in dit paviljoen zijn Jeanne Lanvin, Charles Frederick Worth, Callot Sœurs, Jeanne Paquin, Madeleine Vionnet en Coco Channel.
Cartier
Cartier verzorgde de juwelen opgesteld in het de vitrines van het Pavillon de l’Elégance. Een aantal van de 150 juwelen is te zien op de tentoonstelling in het Gemeentemuseum in Den Haag.
Afbeelding en diavoorstelling
- Georges Lepape (1887-1971) pochoirdruk uit Les choses de Paul Poiret, 1911. Gemaakt in opdracht van Paul Poiret. Uitgave Gemeente Museum Den Haag, 2017. Naar aanleiding van de Tentoonstelling Art Deco Paris, 14 oktober 2017 t/m 4 maart 2018.
- Paris, Exposition Internationales des Arts Décoratifs, 1925. Péniches Paul Poiret «Amour», «Délices», «Orgues». A.P. = uitgever A. Papeghin, Paris-Tours.
- Bericht in de Gooi- en Eemlander van 2 mei 1944.
- Plattegrond van het tentoonstellingsterrein van de Internationale Tentoonstelling van Moderne Decoratieve en Industrieele Kunst te Parijs in 1925.
- Nederlands Paviljoen van de architect J.F. Staal. Uitgever A.P.
- Intérieur du Pavillon de l’élégance (Stand Cartier). Uitgever Braun & Cie., Paris.
- L’Été van George Barbier, 1925.
- Pavillon de la « Maîtrise », Galeries Lafayette. Uitgever Braun & Cie, Paris.
- Paris, Exposition Internationales des Arts Décoratifs, 1925. Les Péniches Paul Poiret «Amour», «Délice», «Orgue». Uitgever Braun & Cie., Paris.
Bronnen
- Anne-Maya Guérin, 2015. 1925, l’Exposition Internationale des Arts Décoratifs et Industriels Modernes. http://art-histoire-litterature.over-blog.com/2015/01/1925-l-exposition-internationale-des-arts-decoratifs-et-industriels-modernes-i.html
- Erik Mattie, 1999. Wereldtentoonstellingen. V+K publishing. Blaricum. p. 138-145.
- Kees Rouw, 2014. Sybold van Ravesteyn architect. nai 010 uitgevers, Rotterdam. 320 p.
- Benno Tempel e.a., 2017. Art Deco Paris. Tentoonstellingscatalogus. Gemeentemuseum Den Haag en uitgeverij Waanders. 264 p.
- Marie-Thérèse van Thoor, 1997. Amsterdamse School in Parijs. Het Nederlands paviljoen op de Exposition Internationale des Arts Decoratifs et Industriels Modernes (1925). Bulletin KNOB 1997-6: 204-217.