Siebe Jan Bouma
Siebe Jan Bouma was architect, ontwerper, tekenaar, aquarellist, museumdirecteur en fotograaf. Hij was directeur van het Openluchtmuseum te Arnhem, van het Rijksmuseum voor Volkenkunde te Leiden en van het Zuiderzeemuseum te Enkhuizen. Geboren te Groningen op 23 maart 1899 en overleden te Den Haag op 10 december 1959. Hij woon¬de en werkte onder meer in Groningen, Enkhuizen en van 1956 af in Den Haag.
Na eerst gewerkt te hebben als timmerman en bouwkundig tekenaar voor de gemeente Groningen, werd hij in deze stad stadsarchitect. Zijn ontwerpen waren veelzijdig: scholen, arbeiderswoningen, villa’s, transformatorhuisjes, kantoor gemeentewerken, bruggen en brugwachtershuisjes, een rioolgemaal, urinoirs een muziekkoepel en een poortgebouw met toegangsbrug voor de begraafplaats Esserveld. In zijn werk is een duidelijke voorkeur zichtbaar voor de stijl van de Amsterdamse School. Enkele van zijn ontwerpen zijn versierd met werken van de Groninger beeldhouwer Willem Valk (1898-1977).
Bouma vertrok in 1942 uit Groningen en werd directeur van het Nederlands Openluchtmuseum in Arnhem. In 1948 is hij aangesteld als eerste directeur van het Zuiderzeemuseum in Enkhuizen. In 1951 maakte hij het stedenbouwkundig en architectonisch ontwerp van Madurodam.
Bouma was ook een verwoed fotograaf Een groot deel van zijn collectie is beschikbaar bij de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed. Er is echter ook een serie foto’s van Bouma overgeleverd in de vorm van prentbriefkaarten, uitgegeven door kantoorboekhandel L. Lorjé jr. in Groningen.
In één van de door hem ontworpen scholen is nu het Grafisch Museum in Groningen gehuisvest.
Serie Fotograaf S.J. Bouma
Klein formaat kaarten met bruin of grijs getinte foto’s met een witte rand (omlijsting). Op de onderste witte rand cursief (als voorbeeld): “Groningen. Hooge der Aa, In Morgen mist. Naar een Foto van S.J. Bouma.” Er zijn zowel verticale als horizontale kaarten. Op de adreszijde een tekst als deelstreep: “Uitgave van L. Lorjé Jr. Groningen. Auteursrechten door de wet verzekerd.” En een rechthoekig staand postzegelvak met in het vak linksonder een nummer, bijvoorbeeld A 11357. Tussen deelstreep en postzegelvak staat het woord BRIEFKAART. De vier adreslijnen zijn gestippeld, de derde en vierde korter dan de eerste een tweede. De derde adreslijn is onderstreept. Er zijn op basis van adreszijden twee (sub)series te onderscheiden, een A gevolgd door een vijfcijferig nummer en met een viercijferig nummer (zie de tabel bij de diavoorstelling).
Uitgever L. Lorjé jr.
Leo Lorjé vestigde in 1900 een kantoorboekhandel in Utrecht, die in 1925 is verplaatst naar Groningen. Daar begon Leo Lorjé met een papier- en kantoorboekhandel aan de Heerestraat 42 op de hoek van de Kleine Pelsterstraat. Op een foto uit 1967 is een grote winkel van Lorjé te zien met acht etalages . Op de gevel staat: “Kantoorboekhandel in de uitgebreidste zin”. L. Lorjé benadrukt in krantenadvertenties vooral de lage prijzen van zijn handelswaar. “Wij hebben alles goedkooper” staat in een advertentie van 1926. Omstreeks 1977 is de firma Lorjé in Groningen failliet gegaan. De firma heeft echter niet onafgebroken tussen 1925 en 1977 bestaan. In 1940 vluchten Leo Lorjé en zijn vrouw Bets Morpurgo naar het Britse mandaatgebied Palestina. Hier vandaan vertrokken ze naar Nederlandsch-Indië, waar ze de rest van de oorlog doorbrachten. Na de oorlog hebben ze de draad in Groningen weer opgepakt. Tijdens de oorlog is de zaak in handen van een Duits gezinde beheerder (Verwalter). De zaak onder de naam Volksche Boekhandel adverteert onder meer in Storm, weekblad der Nederlandsche SS.
Ook zoon Ralph Leonard (* 1924) is in de zaak werkzaam geweest, waarschijnlijk heeft hij de zaak overgenomen toen zijn vader in 1957 overleed.
Bronnen
• Anoniem, z.j. Joods erfgoed Rotterdam.
• Anoniem, 2006. Fietsen met Bouma : op de fiets langs de belangrijkste projecten in Groningen van architect Siebe Jan Bouma. Groningen, Grafisch Museum.
• Jan Thijs z.j. Siebe Jan Bouma 1899-1959.
Lodewijk van Duuren
Siebe Jan Bouma was architect, ontwerper, tekenaar, aquarellist, museumdirecteur en fotograaf. Hij was directeur van het Openluchtmuseum te Arnhem, van het Rijksmuseum voor Volkenkunde te Leiden en van het Zuiderzeemuseum te Enkhuizen. Geboren te Groningen op 23 maart 1899 en overleden te Den Haag op 10 december 1959. Hij woon¬de en werkte onder meer in Groningen, Enkhuizen en van 1956 af in Den Haag.
Na eerst gewerkt te hebben als timmerman en bouwkundig tekenaar voor de gemeente Groningen, werd hij in deze stad stadsarchitect. Zijn ontwerpen waren veelzijdig: scholen, arbeiderswoningen, villa’s, transformatorhuisjes, kantoor gemeentewerken, bruggen en brugwachtershuisjes, een rioolgemaal, urinoirs een muziekkoepel en een poortgebouw met toegangsbrug voor de begraafplaats Esserveld. In zijn werk is een duidelijke voorkeur zichtbaar voor de stijl van de Amsterdamse School. Enkele van zijn ontwerpen zijn versierd met werken van de Groninger beeldhouwer Willem Valk (1898-1977).
Bouma vertrok in 1942 uit Groningen en werd directeur van het Nederlands Openluchtmuseum in Arnhem. In 1948 is hij aangesteld als eerste directeur van het Zuiderzeemuseum in Enkhuizen. In 1951 maakte hij het stedenbouwkundig en architectonisch ontwerp van Madurodam.
Bouma was ook een verwoed fotograaf Een groot deel van zijn collectie is beschikbaar bij de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed. Er is echter ook een serie foto’s van Bouma overgeleverd in de vorm van prentbriefkaarten, uitgegeven door kantoorboekhandel L. Lorjé jr. in Groningen.
In één van de door hem ontworpen scholen is nu het Grafisch Museum in Groningen gehuisvest.
Serie Fotograaf S.J. Bouma
Klein formaat kaarten met bruin of grijs getinte foto’s met een witte rand (omlijsting). Op de onderste witte rand cursief (als voorbeeld): “Groningen. Hooge der Aa, In Morgen mist. Naar een Foto van S.J. Bouma.” Er zijn zowel verticale als horizontale kaarten. Op de adreszijde een tekst als deelstreep: “Uitgave van L. Lorjé Jr. Groningen. Auteursrechten door de wet verzekerd.” En een rechthoekig staand postzegelvak met in het vak linksonder een nummer, bijvoorbeeld A 11357. Tussen deelstreep en postzegelvak staat het woord BRIEFKAART. De vier adreslijnen zijn gestippeld, de derde en vierde korter dan de eerste een tweede. De derde adreslijn is onderstreept. Er zijn op basis van adreszijden twee (sub)series te onderscheiden, een A gevolgd door een vijfcijferig nummer en met een viercijferig nummer (zie de tabel bij de diavoorstelling).
Uitgever L. Lorjé jr.
Leo Lorjé vestigde in 1900 een kantoorboekhandel in Utrecht, die in 1925 is verplaatst naar Groningen. Daar begon Leo Lorjé met een papier- en kantoorboekhandel aan de Heerestraat 42 op de hoek van de Kleine Pelsterstraat. Op een foto uit 1967 is een grote winkel van Lorjé te zien met acht etalages . Op de gevel staat: “Kantoorboekhandel in de uitgebreidste zin”. L. Lorjé benadrukt in krantenadvertenties vooral de lage prijzen van zijn handelswaar. “Wij hebben alles goedkooper” staat in een advertentie van 1926. Omstreeks 1977 is de firma Lorjé in Groningen failliet gegaan. De firma heeft echter niet onafgebroken tussen 1925 en 1977 bestaan. In 1940 vluchten Leo Lorjé en zijn vrouw Bets Morpurgo naar het Britse mandaatgebied Palestina. Hier vandaan vertrokken ze naar Nederlandsch-Indië, waar ze de rest van de oorlog doorbrachten. Na de oorlog hebben ze de draad in Groningen weer opgepakt. Tijdens de oorlog is de zaak in handen van een Duits gezinde beheerder (Verwalter). De zaak onder de naam Volksche Boekhandel adverteert onder meer in Storm, weekblad der Nederlandsche SS.
Ook zoon Ralph Leonard (* 1924) is in de zaak werkzaam geweest, waarschijnlijk heeft hij de zaak overgenomen toen zijn vader in 1957 overleed.
Bronnen
• Anoniem, z.j. Joods erfgoed Rotterdam.
• Anoniem, 2006. Fietsen met Bouma : op de fiets langs de belangrijkste projecten in Groningen van architect Siebe Jan Bouma. Groningen, Grafisch Museum.
• Jan Thijs z.j. Siebe Jan Bouma 1899-1959.
Lodewijk van Duuren