Souvenir Folder Het heilige Land
Een Souvenir Folder is een mapje met harmonica-gevouwen afbeeldingen (leporello) dat in zijn geheel als brief of drukwerk verstuurd kan worden. De gevouwen strook is aan beide zijden met afbeeldingen bedrukt. De meeste Souvenir Folders zijn uitgegeven in Canada en de Verenigde Staten van Amerika.
In Nederland uitgegeven Souvenir Folders zijn zeldzaam. Een Souvenir Folder van de uitgever W. van Eenennaam en Zonen uit Nijmegen is na de bevrijding in Nederland uitgegeven. De uitgave van een mapje van Vereeniging tot verspreiding der Heilige Schrift (VVHS) in Amsterdam heeft veel weg van een Souvenir Folder, maar mist de adreslijnen op de omslag om het per post te kunnen versturen. Merkwaardig genoeg bevat het wel twee adreslijnen aan de achterzijde van het sluitklepje met daarop de naam “B. v. Walderveen Zuilen” geschreven.
De keuze voor een vouwblad als “kaart” van de maand is gemaakt, omdat er raakvlakken zijn met prentbriefkaarten.
Datering mapje Het heilige Land
De laatste zin van de toelichtende tekst van de folder luidt: “Het land is nu door den Volkenbond gesteld onder bescherming van Engeland, en bewoond door een gemengde bevolking, hoofdzakelijk van Mohammedanen en Joden (Zionisten)”. Van 1517 tot 1917 heersten de Turken over Palestina, waarna het van 1917 tot 1948 een Brits mandaat was. Op het vouwblad is het adres van de VVHS Keizersgracht nr. 470 te Amsterdam. De Vereeniging tot verspreiding der Heilige Schrift kocht dit pand in 1936, zodat de het jaar van uitgifte tussen 1936 en 1948 valt. Het mapje is gedrukt op goed papier, terwijl de meeste uitgaven na de oorlog op slecht papier zijn gedrukt. Een datering omstreeks 1940 is daarom waarschijnlijker.
Souvenir Folder
Inclusief de omslag bevat het mapje 22 afbeeldingen van plaatsen uit het Heilige Land. Onder het plaatje en de titel staat een Bijbeltekst. Het bijzondere is dat alle 22 afbeeldingen (inclusief omslag) ook bekend zijn van prentbriefkaarten. De voorzijde van de omslag is een tekening van een Bijbels landschap met een waterdrager en een zittende man. De twee personen zijn overgenomen van een foto.
De overeenkomstige prentbriefkaarten zijn van verscheidene uitgevers uit Jeruzalem, Bethlehem, Nazareth, Cairo, Leipzig en Hamburg. Veel van de afbeeldingen hebben een kleinere uitsnede van de foto, dan de prentbriefkaarten. Ook is een processie van katholieken geestelijken in Bethlehem aanzienlijk geretoucheerd. Blijkbaar paste dat niet goed in het beeld van de Bijbelse plaatsen.
Nederlandse uitgevers kaarten van Palestina
Ook in Nederland zijn kaarten uitgegeven van Palestina. Volgens een advertentie in De Standaard van 1907 gaf de Uitgever A.J. Prins in Delft een serie van 12 prentbriefkaarten uit, met het voornemen 120 van dergelijke kaarten uit te geven. Een serie van een onbekende Nederlandse uitgever bevat ten minste 85 kaarten met plaatsen uit Palestina. Tot slot fabriceerden ook de Duitse uitgevers voor de Nederlandse markt. Kunstanstalten Josef Müller uit München maakt reclame voor zijn kaarten, waaruit blijkt dat Serie 11990 “Jerusalem” bestaat ui 12 kaarten: 100 Karten fl. 6,- ord. en fl. 3,- netto. De winkel- of verkoopprijs wordt ordinär (gewoon) of netto berekend. Bij ordinär (ord.) krijgt de boekhandel een bepaald percentage van de winkelprijs. Bij netto moet bij de verkoop de prijsvermindering daaraan toegevoegd worden om de winkelprijs vast te stellen. De kunstenaar van deze kaarten is Carl Wuttke (1849 – 1927).
Fotograaf Felix Bonfils
Félix Adrien Bonfils (1831–1885) was een Franse fotograaf die werkzaam was in het Midden Oosten. Hij was een van de eerste commerciële fotografen die beelden van het Midden Oosten op grote schaal produceerde. Hij werkte samen met het bedrijf Photochrom in Zürich (P.Z.) voor het maken van kleurendrukken. Felix en zijn vrouw Lydia openen in 1867 in Libanon (Beiroet) een fotografische studio genaamd "Maison Bonfils”. Bonfils had verkooppunten in Damascus, Jeruzalem, Port Said, Cairo, Alexandrië, Parijs, Alès, Londen en Bazel. Abraham Guiragossian was zijn opvolger in Beiroet in 1916. Zowel Bonfils als zijn opvolger hebben onder eigen naam ansichtkaarten uitgegeven.
Zeven kaarten kunnen met zekerheid aan de fotograaf Bonfils toegeschreven worden, daarnaast vermeldt Henry Hollander dat er zes kaarten ook aan deze fotograaf gekoppeld kunnen worden. Dat kan echter niet met de originele foto’s van Bonfils bevestigd worden.