Kerk Luyksgestel
In 1842 is de St. Martinuskerk van Luyksgestel na een brand op 1 april 1840 gesloopt, met uitzondering van de toren uit de 15e eeuw. De herbouwde kerk uit 1842 is een waterstaatskerk van de architect Adriaan van Gaal uit Geldrop. De term waterstaatskerk vindt zijn oorsprong in het feit dat het toezicht op de bouw van de kerken bij Koninklijk Besluit van 16 augustus 1824 opgedragen was aan de ingenieurs van Rijkswaterstaat. Deze kerk is in 1958 gesloopt en naast de toren is een nieuwe kerk gebouwd ontworpen door E. Nijsten.
Er zijn vier kenmerken van de kaart, die nogal uitzonderlijk zijn: “kanton Eindhoven”, de genoemde afstanden met omliggende plaatsen, lijn Antwerpen-Gladbach en de uitgever A.H. Das.
Kanton
Op de kaart staat vermeld dat Luyksgestel tot het kanton van Eindhoven behoort, hetgeen ongebruikelijk is als plaatsaanduiding.
Een kanton is een onderdeel van een arrondissement. Een arrondissement is een rechtsgebied van een rechtbank. Volgens de wet van 22 december 1828, staatsblad nr. 68 behoorde Luyksgestel tot het kanton(gerecht) Eindhoven en het arrondissement: Eindhoven.
Afstanden
Het is onbekend welke bedoeling de uitgever had met het vermelden van de afstanden in tijd met omliggende plaatsen. Het meest aannemelijk is, dat het afstanden zijn, die per voet kunnen worden afgelegd. De afstand tot Valkenswaard lijkt redelijk te kloppen, maar de afstanden tot de andere twee plaatsen zijn hoogstwaarschijnlijk onderschat.
Luyksgestel-Valkenswaard 2 ½ uur [14,6 km]
Luyksgestel-Bergeik, ¾ uur [6,2 km]
Luyksgestel-Station Lommel 1 uur [ca. 8 km]
Lijn Antwerpen-Gladbach
Luyksgestel grenst aan de Belgische grens aan de Belgische plaats Lommel. Het station in Lommel is het dichtstbijzijnde treinstation in 1913 en ligt aan de lijn Antwerpen-Gladbach. Het tracé van deze lijn liep vanaf Antwerpen over Lommel naar de grensplaats Hamont om vervolgens over Nederlands grondgebied met stations in Budel, Weert, Roermond, Herkenbosch en Vlodrop in de Duitse plaats Mönchen-Gladbach te eindigen. De lijn is vooral bekend om de naam IJzeren Rijn. Een naam die verwijst naar een verbinding per spoor tussen de haven van Antwerpen en het Duitse Ruhrgebied.
In 1869 begon de aanleg en in 1879 werd het traject in gebruik genomen. Een gedeelte van de lijn is afgebakend door grensstenen met de letters AG (Antwerpen-Gladbach).
Uitgever
De uitgever van de kaart is A.H. Das, een lokale uitgever van kaarten van Maastricht. De kaart is zeer waarschijnlijk gedrukt door Trenkler in Leipzig in 1913, gezien het nummer 13 34442. Dat de uitgever ook een kaart van een kleine plaats als Luyksgestel heeft uitgeven heeft mogelijk te maken met de geboorte van Adrianus Hendrikus Das op 4 maart 1881 in Luyksgestel. Hij trouwde op 15 februari 1928 in Maastricht met Anna Louisa Gertruda Carboex en overleed op 14 april 1958 te Eindhoven.
Bronnen
Vincent Freriks, 2005. De IJzeren Rijn spoorwegverbindingen tussen Schelde, Maas en Rijn - 175 jaar spoorweggeschiedenis in Limburg 1828-2003. Rosmalen, Uquilair. 256 p.
In 1842 is de St. Martinuskerk van Luyksgestel na een brand op 1 april 1840 gesloopt, met uitzondering van de toren uit de 15e eeuw. De herbouwde kerk uit 1842 is een waterstaatskerk van de architect Adriaan van Gaal uit Geldrop. De term waterstaatskerk vindt zijn oorsprong in het feit dat het toezicht op de bouw van de kerken bij Koninklijk Besluit van 16 augustus 1824 opgedragen was aan de ingenieurs van Rijkswaterstaat. Deze kerk is in 1958 gesloopt en naast de toren is een nieuwe kerk gebouwd ontworpen door E. Nijsten.
Er zijn vier kenmerken van de kaart, die nogal uitzonderlijk zijn: “kanton Eindhoven”, de genoemde afstanden met omliggende plaatsen, lijn Antwerpen-Gladbach en de uitgever A.H. Das.
Kanton
Op de kaart staat vermeld dat Luyksgestel tot het kanton van Eindhoven behoort, hetgeen ongebruikelijk is als plaatsaanduiding.
Een kanton is een onderdeel van een arrondissement. Een arrondissement is een rechtsgebied van een rechtbank. Volgens de wet van 22 december 1828, staatsblad nr. 68 behoorde Luyksgestel tot het kanton(gerecht) Eindhoven en het arrondissement: Eindhoven.
Afstanden
Het is onbekend welke bedoeling de uitgever had met het vermelden van de afstanden in tijd met omliggende plaatsen. Het meest aannemelijk is, dat het afstanden zijn, die per voet kunnen worden afgelegd. De afstand tot Valkenswaard lijkt redelijk te kloppen, maar de afstanden tot de andere twee plaatsen zijn hoogstwaarschijnlijk onderschat.
Luyksgestel-Valkenswaard 2 ½ uur [14,6 km]
Luyksgestel-Bergeik, ¾ uur [6,2 km]
Luyksgestel-Station Lommel 1 uur [ca. 8 km]
Lijn Antwerpen-Gladbach
Luyksgestel grenst aan de Belgische grens aan de Belgische plaats Lommel. Het station in Lommel is het dichtstbijzijnde treinstation in 1913 en ligt aan de lijn Antwerpen-Gladbach. Het tracé van deze lijn liep vanaf Antwerpen over Lommel naar de grensplaats Hamont om vervolgens over Nederlands grondgebied met stations in Budel, Weert, Roermond, Herkenbosch en Vlodrop in de Duitse plaats Mönchen-Gladbach te eindigen. De lijn is vooral bekend om de naam IJzeren Rijn. Een naam die verwijst naar een verbinding per spoor tussen de haven van Antwerpen en het Duitse Ruhrgebied.
In 1869 begon de aanleg en in 1879 werd het traject in gebruik genomen. Een gedeelte van de lijn is afgebakend door grensstenen met de letters AG (Antwerpen-Gladbach).
Uitgever
De uitgever van de kaart is A.H. Das, een lokale uitgever van kaarten van Maastricht. De kaart is zeer waarschijnlijk gedrukt door Trenkler in Leipzig in 1913, gezien het nummer 13 34442. Dat de uitgever ook een kaart van een kleine plaats als Luyksgestel heeft uitgeven heeft mogelijk te maken met de geboorte van Adrianus Hendrikus Das op 4 maart 1881 in Luyksgestel. Hij trouwde op 15 februari 1928 in Maastricht met Anna Louisa Gertruda Carboex en overleed op 14 april 1958 te Eindhoven.
Bronnen
Vincent Freriks, 2005. De IJzeren Rijn spoorwegverbindingen tussen Schelde, Maas en Rijn - 175 jaar spoorweggeschiedenis in Limburg 1828-2003. Rosmalen, Uquilair. 256 p.