b Møhlmann, 2010. Jan Mankes’ Buitenbeeld. Een tijdreis door de woon- en werkwereld van Jan Mankes (1889-1920) met documenten, kunst, prenten, kaarten, boeken en ansichten uit zijn tijd.
Museum Møhlmann, Appingedam. Oplage 800 exemplaren. Gebonden boek, 24,0 x 17,5 cm, oblong, 320 pagina’s met vele afbeeldingen in kleur. Het boek is gedrukt bij Waanders in Zwolle. Prijs 29,50 €, verzendkosten 3,95 €. Te bestellen bij Museum Møhlmann in Appingedam. Alle kaarten zijn ongeretoucheerd en in kleur in het boek afgebeeld, ook de zwart-witkaarten.
Nienke Denekamp en René van Blerk, 2015. De grote Van Gogh Atlas. Rubinstein, Amsterdam; Van Goghmuseum, Amsterdam. gebonden boek, 19,5 x 25 cm, 180 pagina’s in kleur. Prijs 24,95 €
In 2015 verscheen het boek De grote Van Gogh atlas. Het is een boek waarin het leven van Van Gogh (1853-1890) is weergegeven met vele kaarten, foto’s, kunst, prenten, boeken en prentbriefkaarten. Hoewel veel van de illustraties van na 1890 zijn, met name de prentbriefkaarten, geeft het geheel een goed beeld van de wereld waarin Van Gogh heeft geleefd.
Toen Leo van der Linden op de contactdag in Amsterdam een boek meenam dat veel overeenkomst vertoont met het boek van Van Gogh, was mijn interesse gewekt. Het boek gaat over het leven van de schilder Jan Mankes (1889-1920) geïllustreerd met onder meer veel prentbriefkaarten waar Jan Mankes gewoond, gewerkt en gereisd heeft. Jan Mankes was overigens een groot bewonderaar van Vincent van Gogh. Mankes bezocht onder meer Zweeloo, waar Van Gogh heeft gewerkt. In beide boeken komen dan ook ansichten van Zweeloo voor.
Het boek over Jan Mankes is geschreven voor kunstliefhebbers, maar is ook interessant voor verzamelaars van prentbriefkaarten, omdat het een goed voorbeeld is van het gebruik van prentbriefkaarten in een boek. In dit geval is de vondst van één prentbriefkaart de aanleiding geweest tot het verzamelen van prentbriefkaarten die betrekking hebben op het leven van Jan Mankes en uiteindelijk tot het schrijven van het boek. Hoewel het boek al enige tijd geleden is verschenen (in 2010) is het mijns inziens toch wel voor de lezers van het Prentbriefkaartenmagazine interessant om aandacht besteden aan dit boek, omdat het een vrij onbekende uitgave is, die niet in de boekhandel verkrijgbaar was en is. Wel kan het boek nog besteld worden bij Museum Møhlmann in Appingedam.
alle zwart-wit prentbriefkaarten in kleur zijn afgedrukt vanwege het (mijns inziens) mooie patina van de tijd
Tot slot geef ik een tekst uit een informatieblad “Een kleine ontstaansgeschiedenis” van het museum over het ontstaan van het boek over Jan Mankes:
“Het begin: een smoezelig kaartje.
In december 2008 kwam kunstenaar, publicist en museumhouder Rob Møhlmann bij toeval een 100 jaar oude, gehavende ansichtkaart onder ogen: De weg naar de Knijpe, uit 1909. De naam van de schildergraficus Jan Mankes (1889-1920) doemde direct op, want die was daar toen net gaan wonen en moest precies deze weg zijn gegaan. En helemaal rechts, tussen de bomen door, was nog net een glimp te zien van de beroemde Knijpster Vaart, die Mankes herhaaldelijk in beeld heeft gebracht. Møhlmann werd geraakt door het feit dat hij nu, terug in de tijd, bijna door Mankes’ ogen kon kijken en hij vroeg zich af of hij niet d.m.v. bijvoorbeeld oude ansichten Jan Mankes ‘biografisch’ kon volgen? Het bleef dan ook niet bij één ansichtkaartje. Het werden er tien, honderd, vijfhonderd! Maar ook knipsels werden opgedoken, en boeken die Mankes gezien of gelezen heeft. Alles uit zijn tijd.”
Lodewijk van Duuren
Figuren
Museum Møhlmann, Appingedam. Oplage 800 exemplaren. Gebonden boek, 24,0 x 17,5 cm, oblong, 320 pagina’s met vele afbeeldingen in kleur. Het boek is gedrukt bij Waanders in Zwolle. Prijs 29,50 €, verzendkosten 3,95 €. Te bestellen bij Museum Møhlmann in Appingedam. Alle kaarten zijn ongeretoucheerd en in kleur in het boek afgebeeld, ook de zwart-witkaarten.
Nienke Denekamp en René van Blerk, 2015. De grote Van Gogh Atlas. Rubinstein, Amsterdam; Van Goghmuseum, Amsterdam. gebonden boek, 19,5 x 25 cm, 180 pagina’s in kleur. Prijs 24,95 €
In 2015 verscheen het boek De grote Van Gogh atlas. Het is een boek waarin het leven van Van Gogh (1853-1890) is weergegeven met vele kaarten, foto’s, kunst, prenten, boeken en prentbriefkaarten. Hoewel veel van de illustraties van na 1890 zijn, met name de prentbriefkaarten, geeft het geheel een goed beeld van de wereld waarin Van Gogh heeft geleefd.
Toen Leo van der Linden op de contactdag in Amsterdam een boek meenam dat veel overeenkomst vertoont met het boek van Van Gogh, was mijn interesse gewekt. Het boek gaat over het leven van de schilder Jan Mankes (1889-1920) geïllustreerd met onder meer veel prentbriefkaarten waar Jan Mankes gewoond, gewerkt en gereisd heeft. Jan Mankes was overigens een groot bewonderaar van Vincent van Gogh. Mankes bezocht onder meer Zweeloo, waar Van Gogh heeft gewerkt. In beide boeken komen dan ook ansichten van Zweeloo voor.
Het boek over Jan Mankes is geschreven voor kunstliefhebbers, maar is ook interessant voor verzamelaars van prentbriefkaarten, omdat het een goed voorbeeld is van het gebruik van prentbriefkaarten in een boek. In dit geval is de vondst van één prentbriefkaart de aanleiding geweest tot het verzamelen van prentbriefkaarten die betrekking hebben op het leven van Jan Mankes en uiteindelijk tot het schrijven van het boek. Hoewel het boek al enige tijd geleden is verschenen (in 2010) is het mijns inziens toch wel voor de lezers van het Prentbriefkaartenmagazine interessant om aandacht besteden aan dit boek, omdat het een vrij onbekende uitgave is, die niet in de boekhandel verkrijgbaar was en is. Wel kan het boek nog besteld worden bij Museum Møhlmann in Appingedam.
alle zwart-wit prentbriefkaarten in kleur zijn afgedrukt vanwege het (mijns inziens) mooie patina van de tijd
Tot slot geef ik een tekst uit een informatieblad “Een kleine ontstaansgeschiedenis” van het museum over het ontstaan van het boek over Jan Mankes:
“Het begin: een smoezelig kaartje.
In december 2008 kwam kunstenaar, publicist en museumhouder Rob Møhlmann bij toeval een 100 jaar oude, gehavende ansichtkaart onder ogen: De weg naar de Knijpe, uit 1909. De naam van de schildergraficus Jan Mankes (1889-1920) doemde direct op, want die was daar toen net gaan wonen en moest precies deze weg zijn gegaan. En helemaal rechts, tussen de bomen door, was nog net een glimp te zien van de beroemde Knijpster Vaart, die Mankes herhaaldelijk in beeld heeft gebracht. Møhlmann werd geraakt door het feit dat hij nu, terug in de tijd, bijna door Mankes’ ogen kon kijken en hij vroeg zich af of hij niet d.m.v. bijvoorbeeld oude ansichten Jan Mankes ‘biografisch’ kon volgen? Het bleef dan ook niet bij één ansichtkaartje. Het werden er tien, honderd, vijfhonderd! Maar ook knipsels werden opgedoken, en boeken die Mankes gezien of gelezen heeft. Alles uit zijn tijd.”
Lodewijk van Duuren
Figuren
- Jan Mankes. De Oude Geit. Gemeentemuseum ’s-Gravenhage. Foto Julius Oppenheim.
- Bladzijde uit het boek: De Grote Van Gogh Atlas.
- Omslag boek Jan Mankes’ Buitenbeeld.
- Prentbriefkaart uit het boek Jan Mankes’ Buitenbeeld, die de aanleiding was tot het maken van het boek.